W latach 70. na Wyspach Brytyjskich popularne było jednocześnie proste i optymistyczne granie glamrockowe, a także zupełnie odmienne, czyli progresywne. Właśnie w opozycji do podniosłych i kunsztownych form powstał punk rock. Zespoły Sex Pistols i The Clash to najsłynniejsi brytyjscy pionierzy gatunku. W USA byli nimi zaś Ramones, a w Polsce? Na to pytanie odpowiemy szerzej w treści artykułu. Czytaj go już teraz!
Punk rock – zespoły z Wielkiej Brytanii
Postać Malcolma McLarena była kluczowa dla rozpropagowania punk rocka w Wielkiej Brytanii. Menedżer grupy, która ostatecznie przekształciła się w Sex Pistols, wypatrzył Johna Lydona, znanego także jako Johnny Rotten, a ten stał się głosem nie tylko grupy, ale i całego pokolenia (słynne hasło „no future for you” w „God Save the Queen”).
Sex Pistols – zespół jednej, lecz niezwykłej płyty
Buntownicze, anarchistyczne teksty na jedynej płycie „Never Mind the Bollocks, Here’s the Sex Pistols” to tylko jedno ze źródeł sukcesu grupy, która była regularnie wyrzucana z miejsc, gdzie występowała. Wizerunek także miał znaczenie, a żywym tego dowodem była osoba Sida Viciousa, który nie potrafił grać na gitarze basowej (był ponoć zupełnie pozbawiony słuchu muzycznego). Nadrabiał jednak wyglądem i charyzmą, a jego postać zasługuje na osobny artykuł. Mimo wszystko Steve Jones i Paul Cook stali się inspiracją dla wielu gitarzystów i perkusistów, pokazując, że brutalna prostota czasem wyraża więcej emocji niż techniczne umiejętności.
The Clash
W połowie lat 70. zadebiutował także drugi z kluczowych dla punk rocka zespołów, czyli The Clash, który płytą „London Calling” z 1979 zapisał się w historii muzyki gitarowej. Na tym krążku ciekawych utworów nie brakuje, ale oprócz słynnej piosenki tytułowej z legendarną linią basową jest także jeden numer, który niskie dźwięki ma niezwykle charakterystyczne. Mowa o „The Guns of Brixton”, o którym warto wspomnieć także z innego powodu. Polską wersję, zatytułowaną „Strzelby z Brixton”, nagrał zespół The Analogs. Jeśli muzycznie The Clash wydaje się grupą nieco bardziej stonowaną, to tekst tego kawałka nie pozostawia wątpliwości, dlaczego jest to punk pełną gębą.
Punk rock – zespoły amerykańskie
Wspomniany na początku Malcolm McLaren przed odkryciem Sex Pistols zajmował się amerykańskimi pionierami gatunku, jakimi byli New York Dolls. Jednak to inna z grup zrobiła w latach 70. i 80. o wiele większą karierę w USA. Mowa oczywiście o Ramones, kolejnym z gigantów punk rocka. Zespoły zapisują się w historii na różne sposoby, ale ten zrobił to niezwykle oryginalnie.
Wszyscy członkowie grupy, których łącznie przez lata było dziewięciu, przybrali „nazwisko” Ramone, choć żadne pokrewieństwo ich nie łączyło. Zespół jest też niezaprzeczalną częścią mody, ponieważ osoby, które niekoniecznie znają jego twórczość, wiedzą, czym jest ramoneska. Bardzo znanym utworem kapeli jest oczywiście „Blitzkrieg Bop” z trudnym do zapomnienia fragmentem „Hey ho, let’s go”.
Punk rock – zespoły zbuntowane w PRL
„Trzy akordy, darcie mordy to jest właśnie punk!” śpiewał w latach 90. zespół Brudne Dzieci Sida (nazwa to oczywiście nawiązanie do Sida Viciousa). Jednak kilkanaście lat wcześniej polska muzyka punkrockowa miała o wiele głębszy wymiar. Bunt nie był jedynie formą happeningu czy destrukcji.
Dezerter i inne kapele z lat 80.
Grające punk rock zespoły znad Wisły wyrażały bunt często z desperacją w głosie, czego przykładem jest właśnie Dezerter. Dariusz „Skandal” Hajn, czyli frontman grupy dał się zapamiętać choćby z utworu „Ku przyszłości”, którego tekst parodiował socrealistyczne manifesty („Kochani nasi bracia! Cieszcie się z życia! Cieszcie się wraz z nami! Jak stal płynąca z pieca”.).
Buntownicze granie w Polsce Ludowej
To właśnie autentyzm był najbardziej ceniony przez członków subkultury punkowej. Szczególnym jego przykładem jest zespół KSU, który w latach 70. propagował ideę Wolnej Republiki Bieszczadzkiej. Wśród kluczowych dla punk rocka zespołów należy też wymienić dowodzony przez Roberta Brylewskiego Kryzys (warto odświeżyć utwór „Mam dość”) i Tilt z frontmanem Tomaszem Lipińskim. Niejako połączeniem tych grup była Brygada Kryzys (słynny album z 1982 roku).
Jak widać, punk w Polsce był nie mniej, a może nawet bardziej intrygujący niż na Zachodzie. Fanom takiego grania warto polecić także np. wczesne wcielenie Siekiery, czyli jednego z tych grających punk rocka zespołów, który z czasem ewoluował w stronę nowej fali.
